Waarom een design niet alleen maar mooi hoeft te zijn
Het is een feit, mensen zijn visueel ingesteld. We denken liever in plaatjes dan in woorden en begrijpen een probleem sneller wanneer het mooi uitgetekend is. In andere woorden, de meeste informatie die we opnemen halen we uit het visuele zintuig.
Door de jaren heen heeft dit visuele aspect ook een prominentere rol ingenomen bij productontwikkeling. Alles wat men koopt, moet er goed uitzien. Zo heeft de verjaardagskaart voor je vriendin een speciale illustratie, en heb je jouw nieuwe auto gekocht omdat deze er zo tof uitziet, niet omdat het zo comfortabel rijdt. Bedrijven spelen daar steeds beter op in door een sterke visuele identiteit aan hun product te verbinden.
Omdat we zoveel oog hebben voor de grafische uitwerking van een product is de term ‘design’ geassocieerd geraakt met het visuele. Dit wordt nog eens versterkt door de opkomst van Instagram en vergelijkbare social media. We houden allemaal van mooie ontwerpen. Het verbaast en verwondert ons, waardoor de meeste aandacht vaak daarnaar uitgaat. De vraag is echter, is dat ook de essentie van een ontwerp? Vaak ziet men over het hoofd dat een ontwerp ook een functioneel aspect heeft, zeker in de webwereld.
Beleving zit niet alleen in de vormgeving
Iedereen heeft het wel eens meegemaakt, je wilt graag iets kopen bij je favoriete webshop, maar je kunt niet vinden wat je zoekt. Ook al zien de site en de producten er nog zo mooi uit, je kunt jouw product niet vinden en dat frustreert.
Een applicatie moet meer doen dan er alleen goed uitzien. Het moet namelijk aansluiten bij het dagelijkse ritme van de gebruiker. Daarnaast moet het inspelen op zijn behoeften door bijvoorbeeld meerdere opties aan te bieden, het moet gemakkelijk in gebruik zijn en het moet men helpen door op de juiste momenten uitleg te geven over ingewikkelde functionaliteiten.
Al met al zorgt een goede applicatie ervoor dat jouw klanten hun doel moeiteloos bereiken. Je wil immers dat ze jouw bedrijf en jouw product begrijpen. Zeker voor interactieve applicaties is dat vaak belangrijker dan het uiterlijk van het product.
Een beter ontwerpproces
Een tweede reden waarom een ontwerp niet alleen maar mooi hoeft te zijn zien we terug in het ontwerpproces. Wanneer je een nieuwe applicatie gaat ontwikkelen valt men vaak terug op de vormgeving. Er worden vele voorbeelden aangehaald van strakke apps met mooie animaties. “Wij willen een applicatie die er nog beter uitziet dan de Spotify app!”, wordt er gezegd.
Mijn collega Tom beschreef het eerder al in zijn blog, de focus van een IT project moet in het begin liggen op de kern. Daar hoort het visuele aspect niet bij. Op de eerste plaats moet het de gebruiker helpen met het bereiken van zijn doel en daarnaast moet het passen in zijn belevingswereld.
Het gevolg is een ineffectief ontwerpproces. Je denkt immers niet na over de doelstellingen en de ‘rode draad’ in jouw applicatie. Je verliest al snel het overzicht in de app en daarmee ook de samenhang tussen de verschillende schermen. De vormgeving moet dus worden opgepakt nadat duidelijk is hoe de applicatie gaat werken.
Een breder blikveld
De derde reden waarom een ontwerp niet alleen maar mooi hoeft te zijn heeft te maken met nieuwe ideeën. In het beginstadium van het ontwerpproces is het cruciaal dat alle deelnemers een brede blik hebben. Wanneer de visuele uitwerking van de applicatie al vastligt, is dit erg lastig. Alle nieuwe functionaliteiten zullen dan moeten passen binnen dat visuele stramien; ze worden daar dan (onbewust) aan getoetst. Zo is er minder ruimte voor nieuwe input en dat is jammer.
Pixel perfect iteraties zijn kosteninefficiënt
Ten vierde brengt het erg veel onnodig werk met zich mee om elke ontwerp iteratie perfect uit te werken. De opzet van de applicatie wijzigt veel tijdens de initiële brainstormsessies. Het is dan kostentechnisch erg inefficiënt om elk ontwerp volledig ‘pixel perfect’ uit te werken.
Daarom wordt veelal het grafische ontwerp, pas na het interactie ontwerp afgerond.
Heeft visueel ontwerp dan wel een plaats?
Juist omdat de mens zo visueel is ingesteld kun je grafisch ontwerp inzetten om de beleving van je app te versterken. Het visuele aspect kan enorm bijdragen aan de identiteit van een app. Het kan de atmosfeer en omgang binnen een app sturen en het kan herkenbaarheid en vertrouwen geven.
Het is echter belangrijk om te begrijpen dat de grafische vormgeving bij interactieve ontwerpen nooit het einddoel kan zijn. Je loopt dan namelijk het risico dat gebruikers de waarde van jouw applicatie niet volledig zullen inzien.
Daarom raden wij aan om eerst de gebruikersbehoeften in kaart te brengen en een lijst van doelstellingen op te stellen. Na een bevestiging middels een gebruikersonderzoek kunnen deze doelstellingen in de vorm van simpele lijntekeningen (wireframes) worden uitgewerkt tot een lijst van schermen. Pas daarna komt het visuele aspect om de hoek kijken.
